بررسی اثر عملیات آبخیزداری بر سیل در حوضه آبخیز کلستان(استان فارس-شیراز)

چکیده در آبخیزداری سه برنامه اجرایی بیولوژیک، مدیریتی و سازه ای برای کنترل سیل و نفوذ آب به سفره های زیرزمینی استفاده می شود.این تحقیق به صورت موردی به ارزیابی اثربخشی پروژه های آبخیزداری در زیرحوضه کلستان از سرشاخه های حوزه آبخیز رودخانه خشک شیراز پرداخته است. روش انجام این تحقیق بر پایه استفاده از مدلشماره منحنی scsبا استفاده از نرم افزارhec-hms و اجرای آن در شرایط قبل و بعد از عملیات آبخیزداری وسناریوهای دوگانه به منظور ارزیابی تاثیر پروژه های آبخیزداری بر سیلاب و زمان تاخیر حوضه می باشد. مقایسه نتایج شبیه سازی قبل و بعد از اجرای پروژه های آبخیزداری نشان داد که تاثیر آنها بر کاهش دبی اوج نسبتا قابل توجه است که ناشی از تاثیر بهبود شرایط هیدرولوژیک حوضه (کاهش cn ) و افزایش زمان تاخیر حوضه می باشد اما این تاثیر با افزایش دوره بازگشت کاهش می یابد به نحوی که در تحقیق حاضر بیشترین درصد تغییر دبی اوج نسبت به زمان مبداعملیات آبخیزداری مربوط به دوره بازگشت 25 ساله و کمترین آن مربوط به دوره بازگشت 100 ساله بوده است. همچنین در مقابل کاهش شماره منحنی وشیب متوسط آبراهه اصلی ، زمان تاخیر زیرحوضهافزایش یافته و پاسخ حوضه کندتر شده است . مقایسه نتایج شبیه سازی مدل حوضه در سناریوها مشخص نمود که تاثیر عملیات مکانیکی بر کاهش دبی سیل به تنهایی چشمگیر نبوده و عملیات بیولوژیکی موفقتر بوده اما تاثیر پروژه های مکانیکی در افزایش زمان تاخیر حوضه بیشتر بوده است. کلید واژه ها: سیل، عملیات آبخیزداری، hec-hms، کلستان.